Մեծ Եղեռնի 100ամեակը. Պապը պիտի պատարագէ եւ Վատիկանի նոր փաստաթուղթեր պիտի հրատարակուին

Հռոմի Փռանկիսկոս պապը Ապրիլ 12, 2015ին Մեծ Եղեռնի 100ամեակին առիթով պատարագ պիտի մատուցէ Վատիկանի Ս. Պետրոս Մայր տաճարին մէջ։ Վերոյիշեալ յայտարարութիւնը կատարած է Պուէնոս Այրեսի կարտինալ Մարիօ Փոլին, Օգոստոս 17ին, Պուէնոս Այրէսի հայ կաթողիկէ Նարեկի Ս. Տիրամօր եկեղեցւոյ մէջ կայացած պատարագի մը ընթացքին:

«Հռոմի պապը դրական պատասխան տուած եւ ընդառաջած է Ցեղասպանութեան 100ամեակին նուիրուած պատարագ մատուցելու՝ Ներսէս Պետրոս ԺԹ.ի կողմէ ուղարկուած Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ հրաւէրին», յայտարարած է Նարեկի Ս. Տիրամօր եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ Պօղոս վրդ. Հեքիմեան:

Յունիս 2013ին, Ներսէս Պետրոս կաթողիկոս-պատրիարքին հետ հանդիպման ընթացքին, Պապը ընդունած էր նաեւ ցեղասպանութենէն վերապրողի մը դուստրը: Լսելէ ետք անոր վկայութիւնը, ան ըսած էր. «Այդ մէկը 20րդ դարու առաջին ցեղասպանութիւնն էր»:

ՆՈՐ ՓԱՍՏԱԹՈՒՂԹԵՐ ՎԱՏԻԿԱՆԻ ԱՐԽԻՒՆԵՐԷՆ

«Վաթիքըն Ինսայտըր» 15 Օգոստոսի թիւով հաղորդած է, որ սահմռկեցուցիչ վկայութիւններ պիտի հրատարակուին գիրքի մը մէջ:Օրաթերթը կը նշէ, որ Վատիկանի գաղտնի արխիւներուն մէջ պահուած են փաստաթուղթեր, որոնք կը պատմեն Ա. Աշխարհամարտի ընթացքին Օսմանեան կայսրութեան կողմէ հայոց դէմ գործուած «աննախադէպ եւ ցնցիչ ցեղասպանութեան» մասին: Փաստաթուղթերը մօտ օրէն պիտի հրապարակուին Վատիկանի արխիւներու բաժանմունքին կողմէ խմբագրուած գիրքի մը մէջ: Յառաջիկայ Փետրուարին նախատեսուած «Լիւքս Արքանա» ցուցահանդէսին ընթացքին առաջին անգամ ըլլալով հանրութեան պիտի ներկայացուին աշխարհի ամէնէն հին եւ համապարփակ արխիւներէն մէկուն գանձերը:

Գաղտնի արխիւներու պատասխանատու Սերճիօ եպս. Փականօ յայտնեց, որ վկայութիւնները «մանրամասն» կերպով կը ներկայացնեն «հայերուն դէմ թուրքերուն օգտագործած չարչարանքները»: Ան իբրեւ օրինակ նշեց, որ օսմանցի զինուորները գրաւ կը դնէին «յղի կիներու արգանդին մէջ եղած մանուկներուն սեռին վրայ` նախքան արգանդը բանալն ու նոյն դանակով մանուկները սպաննելը»:

Ան կը նշէ, որ այդ դրուագները «զիս մարդ ըլլալուս համար ամօթով կը ձգեն, եւ եթէ հաւատքը չըլլար, միայն խաւար պիտի տեսնէի»:

Օրաթերթը կը գրէ, որ այդ փաստաթուղթերուն հրապարակումը վերստին լարուածութիւն պիտի հրահրէ Վատիկանի եւ Թուրքիոյ միջեւ, մանաւանդ որ 3 Յունիս 2013-ին Անատոլուի առաքելական առաջնորդ Լուիճի եպս. Փատովեզի սպանութեան յիշողութիւնը տակաւին թարմ է: