Սուրիոյ կանոնաւոր բանակը սկսած է ազատագրել Քեսապը

Մինչ «Մա­յատին» ար­բա­նեակա­յին հեռատեսիլի կա­յանը Մարտ 31ին կը հա­ղոր­դէր թէ Քեսապի շրջա­նին մէջ բա­խումնե­րը սաստկացած են եւ Քրտա­հայի մէջ 5 ռումբեր ին­կած են, ռու­սա­կան Vesti.ru կայ­քէջը կը տե­ղեկաց­նէ, թէ Սու­րիոյ կա­նոնա­ւոր բա­նակը սկսած է ազա­տագ­րել Քե­սապը, որ կը գտնուի Լա­թաքիայէն 65 քի­լոմեթր հե­ռաւո­րու­թեան վրայ: Սու­րիական բա­նակի հրե­տանին կրակ բա­ցած է զի­նեալ­նե­րու դիր­քե­րուն ուղղու­թեամբ:
Սու­րիոյ բա­նակը Մարտ 30ին իր վե­րահսկո­ղու­թեան տակ առած է Քե­սապի մեր­ձա­կայ բար­ձունքնե­րը եւ մօ­տեցած Նսըր գա­գաթին, որուն մօ­տէն կը բա­ցուի դէ­պի զի­նեալ­նե­րուն կող­մէ գրա­ւուած շրջան­ներ տա­նող ճամ­բան: Ոչնչա­ցուած են զի­նեալ­նե­րուն պատ­կա­նող հրթի­ռային սար­քա­ւորումներ:

«Սու­րա ալ-Էն» գոր­ծա­կալու­թեան համաձայն Քե­սապի ճա­կատին վրայ վերահսկողութիւնը ամ­բողջու­թեամբ կա­ռավա­րական ու­ժե­րուն ձեռքն է: Շրջան ղրկուած են զի­նուո­րական այն ստո­րաբա­ժանումնե­րը, որոնք լեռ­նա­յին շրջան­նե­րուն մէջ մար­տեր մղե­լու փոր­ձա­ռու­թիւն ձեռք ձգած էին Դա­մաս­կո­սի հիւ­սի­սը գտնուող Քա­լամու­նի մարտերուն ըն­թացքին: Ըստ թուրք բժիշկնե­րու ներ­կա­յացու­ցած տուեալ­նե­րուն, վեր­ջին ժամանակաշրջանին 2695 ծայ­րա­յեղա­կան­ներ սպան­նուած են եւ Թուրքիոյ մէջ հի­ւան­դա­նոց­ներ փո­խադ­րուած են 5635 վի­րաւոր­ներ:

Հեզ­պոլլա­հի եւ Սու­րիոյ բա­նակի զի­նուո­րական գոր­ծո­ղու­թիւննե­րու միացեալ գրասենեակէն ղե­կավար­ներ քուէյ­թեան «Ռայ» օրա­թեր­թին յայտնած են, որ ընդդիմութեան Շամ Իս­լամ, Ան­սար Շամ, Ժապ­հաթ Նուսրա եւ Ահ­րար Շամ (վեր­ջիններս ալ-Քա­իտա­յի առընչա­կիցներ են) խմբա­ւորումնե­րու հա­զարա­ւոր զի­նեալ­ներ Թուրքիոյ հետ Քե­սապի անցքէն մուտք գոր­ծած են սու­րիական հո­ղեր: Աղ­բիւրնե­րը կը նշեն, որ սուրիական ղե­կավա­րու­թիւնը չէր սպա­սեր, որ Թուրքիա Քա­իտա­յին առնչա­կից խմբաւորումնե­րուն ար­տօ­նէ Սու­րիա մուտք գոր­ծել Քե­սապի ճամ­բով, ուր հա­յեր կը բնակին: Անոնք նշած են, որ բա­նակը շրջան ու­ղարկած է, բացի լեռ­նա­յին մար­տե­րու փորձա­ռու­թիւն ու­նե­ցող ու­ժերէն, Թար­թուսէն եւ Դա­մաս­կո­սէն եւս ուժեր:

Սու­րիոյ բա­նակը նաեւ իր հա­կօդա­յին հա­մակար­գե­րը ուղղած է դէ­պի Թուրքիա` Սու­րիոյ օդա­յին տա­րած­քը խախ­տող թրքա­կան օդա­նաւե­րը վար առ­նե­լու հա­մար:

Միւս կող­մէ, սաու­տա­կան «Ուա­թան» օրա­թեր­թը կը հա­ղոր­դէ, որ Սու­րիական Ազատ Բա­նակի ջո­կատ­նե­րը, որոնք սու­րիական ծո­վափին մէջ ճա­կատ բա­ցած են, մտա­դիր են Ժա­պալ Թիւրքմէ­նի շրջա­նէն մեկ­նե­լով ճա­կատա­մար­տը ընդլայ­նել:

Սու­րիոյ տե­ղեկա­տուու­թեան նա­խարար Օմ­րան Զոհ­պի յայ­տա­րարած է, որ Էր­տո­ղան նպաս­տած է զի­նեալ ահա­բեկիչ­նե­րու Քե­սապի շրջան մուտքին` ոտ­նա­հարե­լով միջազգային ար­ժե­չափե­րը` աւելցնե­լով, որ այն, ինչ որ Էր­տո­ղանի կա­ռավա­րու­թիւնը կատարած է, ոչ միայն Քե­սապի եւ Լա­թաքիոյ հիւ­սի­սի, այլ նաեւ բո­լոր սահ­մա­նամերձ շրջան­նե­րու իրա­ւունքնե­րու խախ­տում է: Ան նշած է, որ Էր­տո­ղանն ու անոր կառավարութիւնը առընչուած են մի­ջազ­գա­յին ահա­բեկ­չութեան, ինչպէս Լի­պիոյ մէջ, այնպէս ալ Թու­նուզի եւ Եգիպ­տո­սի մէջ:

Սու­րիոյ տե­ղեկա­տուու­թեան նա­խարա­րը ըսած է, որ Քե­սապի շրջա­նին մէջ այժմ կռուող զինեալ­նե­րը ո՛չ սու­րիացի­ներ են, ո՛չ ալ` սու­րիական ընդդի­մու­թեան ան­դամներ, այլ անոնք հիմ­նա­կանին մէջ սաուտցի­ներ, աֆ­ղաններ, լի­պիացի­ներ եւ չէ­չէններ են:

ՔԵՍԱՊԻ ՀԱՅՈՑ ԻՆՉՔԵՐԸ ՍԿՍԱԾ ԵՆ ՅԱՅՏՆՈՒԻԼ

ԹՐՔԱԿԱՆ ՇՈՒԿԱՆԵՐՈՒ ՄԷՋ

Karabakh-life.am կայ­քէ­ջը Մարտ 31ին զրու­ցած է Լա­թաքիոյ շտապ օգ­նութեան եւ վերականգնու­մի Քե­սապի գոր­ծա­դիր մարմնի ան­դամ Կա­րօ Ման­ճի­կեանի հետ:

Վեր­ջինս ըսած է, թէ չեն յա­ջողիր ուղղա­կի կապ հաս­տա­տել Քե­սապի հետ, որով­հե­տեւ հա­ղոր­դակցու­թեան ոչ մէկ մի­ջոց կը գոր­ծէ:

«Բայց տե­ղեակ ենք, որ մեր տու­նե­րը թա­լանուած են, թուրքե­րը բեռ­նա­տար մե­քենա­ներով կը կրեն քե­սապա­հայե­րու ինչքերը եւ ար­դէն վա­ճառ­քի հա­նած են Թուրքիոյ սահ­մա­նակից բնա­կավայ­րե­րու շու­կա­ներուն մէջ», ըսած է ան:

Ան եւս հա­ւաս­տած է, որ ահա­բեկիչ­նե­րուն յա­ռաջ­խա­ղաց­քը կա­սեցուած է սու­րիական բանակին կող­մէ: Իրենց ու­նե­ցած տուեալ­նե­րով՝ զո­հեր չկան: Քե­սապէն տե­ղահա­նուած է շուրջ 800 ըն­տա­նիք, որուն 600ը հա­յոց ըն­տա­նիք­ներ են:

Առա­ջին քա­նի մը օրե­րը ապաս­տա­նելէ ետք Լա­թաքիոյ հայ­կա­կան եկե­ղեցիին մէջ, անոնք այժմ տե­ղաւո­րուած են տե­ղացի հա­յոց, հե­ռու-մօ­տիկ ազ­գա­կան­նե­րու մօտ: Եկե­ղեցւոյ մէջ ապաս­տա­նած­նե­րու թի­ւը կա­մաց-կա­մաց նուազած է: Անոնց օգ­նութիւն կը ցու­ցա­բերուի, թէ՛ պե­տական մա­կար­դա­կով, թէ՛ ան­հա­տական:

Մեծ օգ­նութիւն ցու­ցա­բերած է Կի­լիկիոյ Կա­թողի­կոսու­թիւնը՝ ի դէմս Արամ Ա. Կաթողիկոսի:

Օգ­նած են նաեւ Լի­բանա­նի ՀԲԸՄ-ը, Ամե­րիկա­յի, Գա­նատա­յի, Ֆրան­սա­յի եւ այլ եր­կիրնե­րու հայ հա­մայքնե­րը:

Ինչ կը վերաբերի տա­րեց այն հա­յոց մա­սին, որոնք չլքե­ցին Քե­սապը, Ման­ճի­կեան կ՚ըսէ, թէ ներ­կայ պա­հուս տե­ղեկու­թիւն չու­նին:

«Անոնք փոքր թիւ կը կազ­մեն, բայց մտա­հոգ ենք, որով­հե­տեւ չու­նինք որե­ւէ տե­ղեկու­թիւն՝ գե­րեվա­րուա՞ծ են, սպան­նուա՞ծ են, թէ ողջ-առողջ են», հարց կո տայ ան:

Խօ­սելով տե­ղահա­նուած­նե­րու հո­գեվի­ճակին մա­սին, Ման­ճի­կեան կ՚ըսէ, թէ անոնց մօտ բնա­կանա­բար նշմա­րելի է լա­րում, բայց ո՛չ՝ վախ: «Մենք գի­տենք, որ երբ Քե­սապ վե­րադառ­նանք, պէտք է սկսինք զե­րոյէն: Բայց մենք միայն վե­րադառ­նա­լու մա­սին կը մտածենք: Քե­սապն ու շրջա­կայ գիւ­ղե­րը մեր պատ­մա­կան հո­ղերն են: Երբ հարց կու տաք նոյ­նիսկ ամե­նափոք­րին, թէ ո՞ւր կ՚ու­զէ եր­թալ, օրի­նակ՝ Լի­բանա՞ն, թէ Քե­սապ, պա­տաս­խա­նը աներկբա­յօրէն կ՚ըլ­լայ Քե­սապ:

Մենք հո­ղին կա­պուած ժո­ղովուրդ ենք: Մենք հոս հա­զարա­մեակ­նե­րու պատ­մութիւն ու­նինք: Ինչպէ՞ս կրնանք լքել մեր պատ­մութիւ­նը եւ ո՞ւր կրնանք եր­թալ: Հե­ռանալ դէ­պի անո­րոշու­թի՞ւն: Քե­սապը մե­զի հա­մար բա­րոյա­կան իմաստ ու­նի: Քե­սապը մեր փոք­րիկ Հա­յաստանն է», կը վկայէ Կարօ Մանճիկեան:

«Նոր Յառաջ», Ապրիլ 3, 2014